Эргиллибэтэх саллааттар
Кытаанах нэһилиэгиттэн Аҕа дойду Улуу сэриитигэр 164 киһи кыттыбыта, 73 буойун сэрии хонуутугар охтубуттара. 91 буойун дойдуларыгар эргиллибиттэрэ, ол иһигэр 17 киһи үлэ фронуттан кэлбиттэрэ. Биһиги Кытаанахпыт нэһилиэгин буойуннара элбэх атын омук дьонун кытта Ийэ дойдуларын фашисткай халабырдьыттартан чиэстээхтик көмүскээбиттэрэ. Ол курдук 15 буойун уордьаннарынан наҕараадаламмыттара, бойобуой мэтээллэринэн “Хорсунун иһин” – 13, “Бойобуой үтүөлэрин” иһин 8 буойун наҕараадаламмыттара. 24 буойун команднай састаапка сылдьыбыттара. Алаас буойун уолаттара: Кытаанах, Танда — Бахсы 1941-1945сс./ хомуйан оҥордулар: Е.П. Скрябина [уо.д.а]. — Дьокуускай: Издатель В.Д. Макеев, 2020.- С.10
Биһиги биир дойдулаахтарбыт, уоттаах сэрии хонуутуттан эргиллибэтэх саллааттар:
- Абрамов Афанасий Николаевич —1917с.т. ЧПУ выпускнига. Учуутал. 1942с. бэс ыйын 20 күнүгэр барбыта. 20-с туспа хайыһар биригээдэтигэр түбэспитэ. Бааһырыытынан 1943с. ыам ыйын 26 күнүгэр өлбүтэ. Ярославль куоракка көмүллүбүтэ. Эмтэммит госпиталлара 3476, 3021.
- Барашков Алексей Яковлевич —1912с.т. 1941 с.балаҕан ыйын 7 күнүгэр ыҥырыллыбыта. 1062-с СП түбэспитэ. 1942с. кулун тутарга сэриилэһэ сылдьан өлбүтэ.
- Барашков Петр Николаевич —1903с.т. 1941с. атырдьах ыйын 15 күнүгэр барбыта. 1942с. Арҕааҥҥыы фроҥҥа сылдьан сэрии толоонугар өлбүтэ.
- Барашков Петр Петрович —1905с.т. 1942с. кулун тутар 16 күнүгэр барбыт. 1943с. кулун тутарга сэрии хонуутугар өлбүтэ.
- Башарин Федор Васильевич —1911с.т. Партия чилиэнэ. Учуутал. 1942с.бэс ыйыгар Алаҕар оскуолатыгар учууталлыы олорон ыҥырыллыбыта. Бааһыран 2454-ЭГ эмтэммитэ. Бааһырыытынан Тбилиси куорат госпиталыгар 1944с. муус устар 12 күнүгэр өлбүтэ.
- Блинов Роман Гурьевич —1911с.т. 1941с. балаган ыйын 7 кунугэр барбыта. 1943с. сэриилэһэ сылдьан өлбүтэ.
- Гоголев Василий Петрович —1913с.т. «Кыһыл сэрииһит» колхоз. 1942с.бэс ыйыгар барбыта. 68436-с воинскай чааска түбэспитэ. 1943с. от ыйын 5 күнүгэр Курскай уобалас Трощанскай оройуон Гнилец дэриэбинэҕэ өлбүтэ.
- Гоголев Дмитрий Дмитрьевич —1924с.т. 1942с. бэс ыйыгар барбыта. 354-с воинскай чааска түбэспитэ. Япония сэриитигэр 1945с. атырдьах ыйын 13күнүгэр бааһырыытыттан 454-с полевой госпитальга сытан өлбүтэ. Джагайнар куорат (Манчжурия) аттыгар Хайларга көмүллүбүтэ.
- Гордеев Петр Гаврильевич — 1904с.т. 1941с. балаҕан ыйын 7 күнүгэр барбыта. 1942с. бэс ыйыгар Старай Русса куорат анныгар сэриилэһэ сылдьан өлбүтэ.
- Данилов Илья Константинович — 1920с.т. 1941с. атырдьах ыйын 15 күнүгэр барбыта. 220-с СД тубэспитэ. 1943с. кулун тутар 24 кунугэр Смоленскай уобалас Сафроновскай оройуон Яково дэриэбинэ иһин сэриигэ өлбүтэ.
- Дьячковскай Василий Ионович — 1921с.т. 1942с. бэс ыйыгар барбыта. Москва көмүскэлин иһин сэриигэ 1943 сыл тохсунньуга өлбүтэ.
- Дьячковскай Дмитрий Андреевич — 1916с.т. 1942с. бэс ыйыгар барбыта. Кенигсберг куораты ылар иһин сэриигэ кытта сылдьан 1945м. олунньуга өлбүтэ.
- Дьячковскай Дмитрий Иванович — 1916с.т. «Бойобуой» колхоз. 1942с. кулун тутар 16 күнүгэр Ааллаах- Үүнтэн барбыта. 43-с армия 114-с стрелковай биригээдэтигэр түбэспитэ. 1942с. атырдьах ыйыгар сэриилэһэ сылдьан өлбүтэ.
- Дьячковскай Николай Иванович — 1918с.т. 1941с. атырдьах ыйыгар барбыта. «Бойобуой» колхоз. Комсомоллаах. 1942с. сэтинньигэ сэрии хонуутугар өлбүтэ.
- Дьячковскай Роман Семенович — 1916с.т. ЧПУ выпускника. Учуутал. Комсомоллаах. 1942с. атырдьах ыйын 21 күнүгэр барбыта. 373-с СД, кэлин 51840 воинскай чааска кыттыбыта. Киевскай уобалас Черкассы куорат иһин сэриигэ 1943с. сэтинньи 30 күнүгэр өлбүтэ.
- Егоров Иннокентий Петрович — 1917с.т. 1941с. атырдьах ыйыгар Намтан барбыта. 41490-с воинскай чааска түбэспитэ. Белоруссия Ровенскай уобалас Млыковскай оройуон Рублево село иһин сэриигэ 1944с. кулун тутар 15 күнүгэр өлбүтэ.
- Ермолаев Василий Фомич — 1901 с.т. «Каганович» колхоз. 1941с. атырдьах ыйыгар барбыта. 1942с. атырдьах ыйыгар 28 күнүгэр Тула куорат иһин сэриигэ өлбүтэ.
- Ефремов Иван Петрович — 1919с.т. комсомоллаах. 1941с. атырдьах ыйыгар барбьгга. 114-с ОА полкаҕа түбэспитэ. 1943с. олунньу 27 күнүтэр сэриилэһэ сылдьан өлбүтэ.
- Ефремов Иосиф Петрович — 1914с.т. 1941с. атырдьах ыйыгар барбыта. 2920-с воинскай чааска түбэспитэ. 1943с. тохсунньу 25 күнүгэр бааһырыытыттан өлбүтэ.
- Захаров Дмитрий Васильевич — 1909с.т. 1942с. атырдьах ыйын 21 күнүгэр барбыта. 1944с. сэриилэһэ сылдьан өлбүтэ.
- Захаров Евсей Дмитрьевич — 1924с.т. комсомоллаах. 1942с. атырдьах ыйын 21 күнүгэр Чурапчы оскуолатын счетоводунан олорон барбыта. 344-с СП түбэспитэ. 1944с. олунньу 4 күнүгэр Калининскай уобалас Н-Сокольническай оройуон Мошна дэриэбинэтигэр сэриигэ өлбүтэ.
- Захаров Егор Иннокентьевич — 1912 ст. «Кыһыл иитиэх» колхоз. 1942с.бэс ыйыгар барбыта. 16426 — воинскай часка түбэспитэ. 1943 с. сэтинньи 10 күнүгэр Калининскай уобалас Невельскай оройуон Урьгче дэриэбинэҕэ өлбүтэ.
- Захаров Иннокентий Григорьевич — 1923с.т. 1941 сыл балаҕан ыйын 7 күнүгэр барбыта. 1941с. ахсынньы 27 күнүгэр Москва куорат көмүскэлин иһин сэриигэ өлбүтэ.
- Захаров Иннокентий Кириллович — 1916 с.т. учуутал. (К.П.Захаров уола). 1941с. Дьокуускайтан барбыта. Москва анныгар рота политругунан сэриигэ киирсибитэ. Кэлин 93-е гв СД 285-е гв СП түбэспитэ. Дойдутугар өлбүт эрэ диэн сурах баар.
- Захаров Михаил Дмитрьевич — 1918с.т. 1942с. балаҕан ыйын 29 күнүгэр Чурапчыга складка үлэлии олорон ыҥырыллыбыта. 1943с. ахсынньыга сэриигэ өлбүтэ.
- Захаров Николай Алексеевич — 1914с.т. 1942с. кулун тутар 17 күнүгэр барбыта. 1790-е полевой почтами түбэспитэ. 1943с. сэрии хонуутугар өлбүтэ.
- Захаров Петр Кириллович — 1921 с.т. 1942с. атырдьах ыйын 21 күнүтэр барбыта. 374-с СП түбэспитэ. Бааһыран 3245-е ЭГ эмтэммитэ. Сталинградскай уобалас Владимирскай оройуон Капустин-Яр селоҕа 1943с. балаҕан ыйыгар өлөн көмүллүбүтэ.
- Игнатьев Григорий Спиридонович — 1905с.т. «Күүһү түмүү» колхоз. 1942с. бэс ыйыгар колхоһугар председателлии олорон барбыта. Сэриилэһэ сылдьан ыалдьан Казань куорат госпиталыгар сытан 1943с. кулун тутар 17 күнүгэр өлбүтэ.
- Игнатьев Николай Спиридонович — 1903с.т. 1942с. кулун тутар 16 күнүгэр барбыта. 192-с СД түбэспитэ. 1943с. алтынньы 29 күнүгэр Витебскай уобала Дубровскай оройуон Устья дэриэбинэ иһин сэриигэ өлбүтэ.
- Игнатьев Федот Федотович — 1919с.т., комсомоллаах. 1941с. атырдьах ыйыгар барбыта. 1943с. сэрии хонуутугар өлбүтэ.
- Коркин Гаврил Андреевич — 1904с.т. «Ярославль» колхоз. 1942с. бэс ыйыгар барбыта. 315-с СД 1028-с СП түбэспитэ. 1942с. ахсынньы 20 күнүгэр Сталинградскай уобалас Н-Чирскай оройуон Максимовка дэриэбинэҕэ өлбүтэ.
- Коркин Гаврил Иванович I — 1906с.т. «Эдэр ыччат» колхоз. 1942с. бэс ыйыгар барбыта. 440-с воинскай часка түбэспитэ. 1943с. тохсунньу 21 күнүгэр Молотовскай уобалас Кунгурскай оройуон Жилино дэриэбинэҕэ ыалдьан госпитальга эмтэнэ сытан өлбүтэ.
- Коркин Егор Гаврпльевич — 1920с.т «Кыһыл сэрииһит» колхоз. Комсомоллаах. 1942с. бэс ыйыгар барбыта. 1942с. алтынньыга сэриилэһэ сылдьан өлбүтэ.
- Коркин Иван Григорьевич- 1919с.т 1942с. бэс ыйыгар барбыта. 153-с туспа стрелковай биригээдэҕэ түбэспитэ. Смоленскай уобалас Гжатскай оройуон Гуятцев дэриэбипэтр 1943с. кулун тутар 5 күнүгэр өлбүтэ.
- Коркин Иван Иннокентьевич — 1919с.т. 1941с. от ыйын 27 күнүгэр Дьо-куускайга «Кыым» хаһыакка үлэлии олорон барбыта. 182-с СД 171-с СП кыттыбыта. 1941с. сэтинньи 2 күнүгэр Ленинградскай уобалас Белый бор дэриэбинэ иһин сэриигэ өлбүтэ.
- Коркин Семен Евсеевич (Егорович) — 1908с.т. 1942с. бэс ыйын 6 күнүгэр Дьокуускайтан барбыта. 1944с. алтынньыга сэриилэһэ сылдьан өлбүтэ.
- Коркин Устин Дмитрьевич- 1909с.т. 1944с. бэс ыйын 16 күнүгэр барбыта. 1080-с мотострелковай полкаҕа түбэспитэ. Австрияҕа Панендорф дэриэбинэ иһин сэриигэ 1945сс. муус устар 13 күнүгэр өлбүтэ.
- Куртаев Алексей Дмитрьевич — 1922с.т. 1941с. атырдьах ыйыгар барбыта. Ленинградскай уобалас Мгинскай оройуон 08-За квадратка буолбут сэриигэ 1942с. алтынньы 9 күнүгэр өлбүтэ.
- Лазарев Гаврил Антонович — 1922с.т. 1941с. атырдьах ыйыгар барбыта, 1943с. ахсынньыга сэрии хонуутугар өлбүтэ.
- Лазарев Петр Иванович —1921с.т. «Күүһү түмүү» колхоз. 1942с. бэс ыйыгар барбыта. 99-с СД 206-с СП түбэспитэ. 1942с. ахсынньы 4 күнүгэр Сталинградскай уобалас Городищенскай оройуон Мечетка селоҕа өлбүтэ.
- Лебедев Петр Гурьевич —1911с.т. «Кыһыл сэрииһит» колхоз. 1941с. атырдьах ыйыгар барбыта. 1942с. сэриилэһэ сылдьан өлбүтэ.
- Лонгинов Николай Григорьевич —1919с.т. 1941с. атырдьах ыйыгар барбыта. 1942с. Москва анныгар кыргыһыыларга түбэһэн өлбүтэ.
- Лонгинов Филипп Ильич —1904с.т. 1941с. балаҕан ыйыгар барбыта. Крымскай АССР Керченскэй оройуон Каца Маяк иһин сэриигэ 1943с. сэтинньигэ өлбүтэ.
- Лысков Степан Николаевич —1911с.т. 1941с. балаҕан ыйын 7 күнүгэр Кытаанах сельпотугар үлэлии олорон барбыта. Харьков куорат туһаайыытынан сэриилэспитэ. 1942с. олунньуга өлбүтэ.
- Местников Роман Гаврнльевич —1911с.т. 1942с. балаҕан ыйын 29 күнүгэр барбыта. 1942с. сэриилэһэ сылдьан өлбүтэ.
- Местников Роман Иванович –1910 с.т. Партия чилиэнэ. «Каганович» колхоз председателэ. 1942с. от ыйын 21 күнүгэр барбыта. 1942с. сэрии хонуутугар өлбүтэ.
- Миронов Николай Григорьевич —1922с.т. ЧПУ студена. Комсомоллаах. 1941с. атырдьах ыйын 6 күнүгэр барбыта. 1942с. атырдьах ыйыгар сэрии хонуутугар өлбүтэ.
- Новгородов Егор Григорьевич —1920с.т. «Эдэр ыччат» колхоз. 1942с. бэс ыйыгар барбыта. 1943с. олунньуга Старай русса оройуонугар, Ильмень күөлгэ (атын сиринэн) өлбүтэ.
- Ноев Дмитрий Васильевич —1899с.т. 1942с. бэс ыйыгар Нам оройуонуттан барбыта. 43-с армия 91-с СК, 114-с стрелковай биригээдэҕэ түбэспитэ. Смоленскай уобалас Праинэп хуторга буолбут сэриигэ 1943с. ахсынньы 20 күнүгэр өлбүтэ. Албан аат III-с степенэ орденнаах.
- Парфенов Петр Николаевич —1918с.т. ЧПУ выпускнига. Учуутал. Комсомоллаах. 1942с. атырдьах ыйын 16 күнүгэр барбыта. Младшай сержант. Украинаҕа Дпепропетровскай уобалас Вязовик оройуонугар сэриигэ 1943с. олунньу 23 күнүгэр өлбүтэ.
- Петров Иннокентий Афанасьевич II —1921с.т. ЧПУ выпускнига. Комсомоллаах. 1942с. бэс ыйын 20 күнүгэр барбыта. Болтоҥо оскуолатын учуутала. 119-с СД 341-с СП кыттыбыта. Калининскай уобалас Невельскай оройуон Подберезье дэриэбинэгэ 1943с. сэтинньи 17 күнүгэр сэриигэ өлбүтэ.
- Петров Николай Николаевич I —1921с.т. «Каганович» колхоз. Комсомоллаах. 1941с. атырдьах ыйын 15 күнүгэр Нам оройуонуттан барбыта. 1945с.олунньуга сэрии хонуутугар өлбүтэ.
- Петров Николай Николаевич II —1919с.т. ЯНВШ выпускнига. Комсомоллаах. 1939 сылтан сулууспалыыр. Старшай сержант. 1943с. сылтан инники кирбиигэ киирсибитэ. 341-с СП кыттан Харьков иһин сэриилэспитэ. Бааһыран Киев куоракка эмтэммитэ. 1945с. бааһырыытынан дойдутугар төннүбүтэ. Ол эрээри Дьокуускай куорат балыыһатыгар киирэн, онно сытан өлбүтэ. (1946с. ыам ыйыгар). Верховнай главнай командованияттан 7 махтал суруктаах.
- Пономарев Дмитрий Николаевич —1909с.т. 1942с. бэс ыйыгар ыҥырыллыбыта. 1943с. сэрии хонуутугар өлбүтэ.
- Пономарев Егор Федотович —1917с.т 1941с. атырдьах ыйыгар Алдантан ыҥырыллыбыта. Япония сэриитигэр кыттан 1945с. өлбүтэ.
- Пономарев Николай Афанасьевич —1918с.т. комсомоллаах. 1942с. атырдьах ыйыгар Кытаанах оскуолатыгар учууталлыы олорон барбыта. Сержант. 107-с СП түбэспитэ. Курскайдааҕы сэриигэ кыттыбыта. 1943с. атырдьах ыйыгар Орел куорат аттыгар сэрии хонуутугар өлбүтэ.
- Пономарев Петр Петрович —1906с.т. 1941с. атырдьах ыйыгар ыҥырыллыбыта. 9-с кавалерийскай дивизия 5-с кавалерийскай полкаҕа түбэһэн Москва анныгар сэриилэспитэ. Бааһырыытыттан Сталиногорск куоракка 1941сыл ахсынньы 12 күнүгэр өлбүтэ.
- Прокопьев Иван Иванович —1917с.т. 1941с. балаҕан ыйын 7 күнүгэр барбыта. 673-с СП түбэспитэ. Калининскай уобалас Ржевскай оройуон Горбово дэриэбинэтигэр 1942с. тохсунньу 9 күнүгэр сэриигэ өлбүтэ.
- Садовников Дмитрий Николаевич —1905с.т. 1942с. бэс ыйын 3 күнүгэр барбыта. Туспа минометнай биригээдэҕэ түбэспитэ. Тыҥатынан ыалдьан 1943с. кулун тутар 8 күнүгэр эмтэнэ сытан өлбүтэ. Свердловскай уобалас Камышловскай оройуон Вланскай станцияҕа көмүллүбүтэ.
- Сидоров Иван Петрович —1920с.т. «Күүһү түмүү» колхоз. Учуутал, комсомоллаах. 1942с. бэс ыйыгар барбыта. 1943с. кулун тутарга сэрии хонуутугар өлбүтэ.
- Сидоров Пантелеймон Романович —1918с.т. ЧПУ выпускнига. Учуутал, комсомоллаах. 1941с. балаҕан ыйын 7 күнүгэр барбыта. Лейтенант. 561-с минометнай полкаҕа түбэспитэ. 1944с. алтынньы 6 күнүгэр Лагвийскай ССР Зилима дэриэбинэ иһин сэриигэ өлбүтэ. Кыһыл Сулус орденнаах.
- Скрябин Иннокентии Васильевич —1919с.т. «Каганович» колхоз счетовода. 1941с. атырдьах ыйыгар барбыта. 518-с туспа саперная батальоҥҥа түбэспитэ. Московскай уобалас Загородскай оройуон Новоселки дэриэбинэ иһин сэриигэ 1942с. бэс ыйын 1 күнүгэр өлбүтэ.
- Скрябин Иннокентий Гаврильевич —1919с.т. ЧПУ выпускнига. 1942с.бэс ыйын 20 күнүгэр ыҥырыллыбыта. 20-с туспа хайыһар биригээдэҕэ түбэспитэ. 1943с. бэс ыйыгар сэрии хонуутугар өлбүтэ.
- Скрябин Иннокентий Михайлович —1918с. «Каганович» колхоз. 1941с. балаҕан ыйын 7 күнүгэр барбыта. 35-с туспа стрелковай ротаҕа кыттыбыта. 1943с. тохсунньуга Орловскай уобалас сиригэр сэриигэ өлбүтэ.
- Скрябин Михаил Васильевич —1910с.т. «Каганович» колхоз. 1942с. бэс ыйыгар барбыта. 1942с. сэриилэһэ сылдьан инники кирбиигэ өлбүтэ.
- Скрябин Роман Яковлевич —1918с.т. комсомоллаах. 1941с. атырдьах ыйыгар Дьокуускайтан ыҥырыллыбыта. 1942с. балаҕан ыйыгар бааһырбыта. Бааһыырыытыттан 1942с. ахсынньы 31 күнүгэр өлбүтэ. Армейскай горизонунан көмүллүбүтэ.
- Собакин Егор Петрович —1921с.т. 1943с. ыҥырыллыбыта. Бааһыран 1944с. эргиллэн кэлэн иһэн Дьокуускай куорат балыыһатыгар киирэн сытан өлбүтэ.
- Спиридонов Егор Федотович —1918с.т. «Эдэр ыччат» колхоз. Комсомоллаах. 1941с. атырдьах ыйыгар ыҥырыллыбыта. 1-гы мотострелковой полкаҕа түбэспитэ. 1941с. ахсынньы 11 күнүгэр сэрии хонуутугар сылдьан куртах ыарыытыттан соһуччу ыалдьан онно өлбүтэ.
- Спиридонов Прокопий Гаврильевич —1904с. «Эдэр ыччат» колхоз. 1942с. бэс ыйыгар барбыта. 1943с. сэрии хонуутугар сылдьан өлбүтэ.
- Федоров Егор Петрович —1919с.т. ЧПУ выпускнига. Учуутал. Комсомоллаах. 1942с. бэс ыйыгар барбыта. 1160-е СП түбэспитэ. Смоленской уобалас Гжатскай оройуон Долгинево дэриэбинэтигэр 1943с. олунньу 24 күнүгэр өлбүтэ.
- Филиппов Василий Иннокентьевич —1910с.т. 1942с. балаҕан ыйын 29 күнүгэр барбыта. 1943с. балаҕан ыйыгар сэриилэһэ сылдьан өлбүтэ.
- Яковлев Гаврил Иванович-1912с.т. 1942с. бэс ыйыгар Чурапчыга промартыалга үлэлии олорон ыҥырыллыбыта. 151-с туспа стрелковай биригээдэҕэ түбэспитэ. 1943с. муус устар 9 күнүгэр Ленинградский уобалас Старорусскай оройуон Бабки дэриэбинэтигэр буолбут сэриигэ өлбүт.